ورق کرکره یا ورق شیروانی، ورق گالوانیزه ساده یا ورق گالوانیزه رنگی شکل دهی شده است. ورق فولادی در تماس با رطوبت و سایر عوامل خورنده در طول زمان دچار خوردگی می‌شود و از بین می‌رود. گالوانیزه کردن ورق فولادی یعنی پوشش دادن سطح ورق با لایه‌ای از روی که باعث پایداری و افزایش طول عمر ورق می‌شود.

روش‌های مختلفی برای گالوانیزه کردن وجود دارد. ورق کرکره طرح سینوسی ابتدایی‌ترین طرح ورق کرکره است که از زمان‌های دور، تولید و به بازار عرضه شد. اما امروزه علاوه بر طرح سینوسی، طرح‌های شادولان، ذوزنقه، دامپایا لمبه، طرح سفال و پرچین نیز در بازار موجود است. برای شکل دهی ورق گالوانیزه دستگاه از عرض، ورق را شکل می‌دهد.

روش تولید ورق کرکره

برای تولید ورق کرکره از دستگاه رول فورمینگ استفاده می‌شود. در کارخانه‌هایی که تولید ورق گالوانیزه و ورق کرکره با هم انجام می‌گیرد، دستگاه رول فورمینگ معمولا در انتهای خط تولید ورق گالوانیزه و ورق رنگی قرار می‌گیرد. در غیر این صورت کارگاه‌های صنعتی که دستگاه رول فورمینگ دارند می‌توانند ورق گالوانیزه را برای شما شکل بدهند. این دستگاه در دو حالت سرد و گرم کار می‌کند.

برای تولید ورق با ضخامت‌های کم از حالت سرد و برای ضخامت‌های بیشتر در حالت گرم از دستگاه استفاده می‌شود. رول ورق گالوانیزه ساده یا ورق گالوانیزه رنگی در دستگاه رول بازکن، بسته می‌شود و ابتدای ورق در دستگاه رول فرمینگ قرار می‌گیرد. غلتک‌های بسته شده براساس شکلی که دارند ورق گالوانیزه را به طرح سینوسی دنده ریز، سینوسی دنده درشت، شادولان و … در می آورند . در انتهای دستگاه بر اساس طول مورد نظر ، ورق با گیوتین برش داده می شود. در معمول‌ترین حالت ، عرض ورق گالوانیزه ۱۲۵ سانتی متری در طرح سینوسی به ۱۱۶ سانتیمتر ، در ذوزنقه به ۱۱۲ سانتیمتر ، طرح دامپا به ۱۱۸ سانتیمتر و طرح سفال به ۱۲۰ سانتیمتر کاهش پیدا خواهد کرد . ورق‌های کرکره‌ای تولید شده بسته به نیاز مشتری در طرح‌ها، اندازه‌ها و رنگ‌های مختلف تولید می‌شود. ضخامت ورق‌ها بین قیمت ۰.۳ تا ۱ میلی متر متغیر است. معمولا در دو عرض ۱۰۰ و ۱۲۵ در بازار موجود هستند.

مزایا و معایب ورق کرکره

از گذشته برای انتقال آب باران و برف از بام منازل از سقف‌های شیب دار استفاده می‌کردند. در ابتدا از ورق آهنی استفاده می‌کردند. ورق آهنی بسته به شرایط اقلیمی ( شدت بارندگی، شدت تابش آفتاب و …) و در مجاورت با عوامل خوردگی از بین می‌رفت. یا در زمانی کوتاه پوسیده و سبب از بین رفتن ورق آهن و ایجاد هزینه می‌شد. پس از گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، تولید ورق گالوانیزه این مشکلات را برطرف کرد.

زمان زیادی طول می‌کشد تا ورق گالوانیزه از بین برود. عمر مفید این ورق بین ۲۰ تا ۳۰ سال است؛ ولی اگر خشک و دور از باران باشد (با هر روشی که تولید می‌شود)، می‌تواند برای همیشه سالم بماند. فولاد گالوانیزه‌ای که برای استفاده طولانی مدت در فضای باز در نظر گرفته شده است باید از جنس فولاد گالوانیزه گرم (یا همان حمام مذاب فولاد با فلز روی) باشد که معمولا در محیط‌های مختلف تا حدود ۷۰ سال دوام می‌آورد.

البته می‌توان از رنگ کردن برای محافظت بیشتر ورق در محیط‌هایی که میزان زنگ‌زدن عناصر در آن‌ها بسیار بالاست یا به اصطلاح بسیار خورنده هستند و همچنین برای افزایش طول عمر فولاد گالوانیزه استفاده کرد. البته باید دقت کنید که قبل از رنگ‌آمیزی حتما سطح آن تمیز، خشک و عاری از هرگونه آلودگی، از جمله نمک روی و هرگونه محلول کرومات باشد. این کار را می‌توان با استفاده از یک دستگاه شوینده و تهویه فلزی انجام داد. در مقاله رفع شوره سفید ورق گالوانیزه در خصوص روش‌های محافظت از ورق گالوانیزه بیشتر بخوانید.

امروزه کرکره به دلیل مقاومت بیشتر در برابر خوردگی و پوسیدگی، زیبایی، سبک بودن، راحتی نصب، هزینه کم تعمیر و نگهداری، دوام پوشش بالا، ایمنی در برابر زلزله و قابلیت بازرسی آسان کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده اند. ورق کرکره به دلیل گالوانیزه بودن مقلومت بسیار بالایی دارد و به دلیل داشتن وزن کم و قیمت مناسب، مقرون به صرفه است. از آنجاکه ورق کرکره از عرض شکل‌دهی می‌شود از این نظر دارای محدودیت است اما طول آن محدودیت ندارد و بسته به نیاز مشتری است. جوشکاری کرکره، پیچیدگی‌های مخصوص به خود را دارد. همچنین ممکن است دچار رنگ‌پریدگی و درصورت قرار گرفتن در معرض رطوبت دچار خوردگی شود.

کاربرد این ورق

سقف از مهم‌ترین قسمت‌های ساختمان است که ساخت آن به دقت و حساسیت احتیاج دارد. یک سقف خوب در برابر بارهای اعمالی، گرما، رطوبت، صدا عوامل تخریبی مثل زمین‌لرزه و آتش‌سوزی باید مقاومت بالایی داشته باشد. به‌طور‌ کلی کرکره به منظور حفاظت بنا و ساختمان و یا زیبایی در طرح‌ها و رنگ‌های مختلف به کار می‌رود. محل مصرف کرکره بیشتر در سقف، انبار، پارکینگ، منازل مسکونی، ساختمان، پوشش سوله، سایبان، حصار کشی کارگاهی، مغازه و … است. بر اساس طرح، ورق کرکره سینوسی بیشتر در سقف، ورق کرکره ذوزنقه برای دیوار و ورق کرکره دامپال برای زیر سقف به کار می‌رود.

مهم‌ترین نکات در خرید ورق کرکره

همان گونه که با مطالعه این مطلب متوجه شده‌اید، کاربرد ورق گالوانیزه در تولید ورق کرکره به دلیل مقاومت در برابر خوردگی این محصول است. از آنجا که ورق کرکره در نمای بیرونی ساختمان نصب می‌شود، بنابراین دائما در معرض بارندگی و یا تابش نورد آفتاب قرار می‌گیرد. در نتیجه هنگام خرید باید به سطح ورق کرکره توجه کنید تا آسیبی ندیده باشد. وجود هر خش بر روی پوشش ورق می‌تواند موجب به خوردگی و از بین رفتن ورق کرکره شود.

وزن از پارامترهای مهم در خرید انواع ورق فولادی است. چرا که وزن ورق کرکره بر روی دیواری که نصب می‌شود، اثرگذار است. وزن بالا و سستی دیوار می‌تواند باعث تخریب بخشی از ساختمان شود. علاوه بر آن ابعاد ورق کرکره خریداری شده باید متناسب با محل نصب باشد.

و در اخر تعدادی تصویر و ویدیو از کرکره سینوسی را مشاهده می کنید: