تهران- ایرنا– زمستان امسال برای جبران بخشی از ناترازی گاز، میتوان مانند سال گذشته با محاسبه پلکانی گازبها، علاوه بر ایجاد عدالت در پرداخت یارانه گاز به هر خانوار، بخشی از ناترازی گاز را با کاهش مصرف جبران کرد.
ایران یکی از بالاترین شدت مصرف انرژی در جهان را به خود اختصاص داده است و اگرچه دومین کشور دارنده ذخایر گاز و سومین تولیدکننده آن به شمار میرود اما سهمی کمتر از ۰.۵ درصد از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است.
ایران را میتوان بزرگترین پرداختکننده یارانه سوخت در جهان دانست. ایران در سال ۲۰۲۰ میلادی سهمی معادل ۱۶ درصد از یارانه انرژی جهان را به خود اختصاص داده بود.
در حالی که مجموع یارانه انرژی پرداخت شده در جهان در سال ۲۰۲۰ میلادی، کمی بیش از ۱۸۱ میلیارد دلار بوده، ایران در مجموع آن سال ۲۹.۶ میلیارد دلار یارانه به بخش انرژی پرداخت کرد.
از سوی دیگر، گزارش تفریغ بودجه سال ۱۳۹۹ نیز نشان میدهد، ایرانیها بیش از ۱.۶ هزار هزار میلیارد تومان یارانه پنهان دریافت کردهاند که از این میزان ۱.۴ هزار هزار میلیارد تومان مربوط به بخشهای مختلف انرژی از گاز طبیعی تا فرآوردههای نفتی و آب و برق است.
در واقع حدود ۹۰ درصد از یارانه پنهانی که در سال گذشته در ایران پرداخت شده مربوط به بخش انرژی است که در گاز عددی معادل ۹۸۰ هزار میلیارد تومان و در بخش فرآوردههای نفتی نیز ۴۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
۱.۶ هزار هزار میلیارد تومان در واقع ۲.۵ برابر عملکرد بودجه عمومی دولت در سال ۹۹ است. همچنین این عدد معادل ۴۶ درصد از حجم نقدینگی کشور در آن سال به شمار میرود.
بررسیها نشان میدهد، ایرانیها درمجموع معادل۶.۳ میلیون بشکه نفت در روز انرژی مصرف میکنند. عددی که به آسانی قابلیت صرفهجویی ۵۰ درصدی را دارا است. در کنار این یارانه عظیمی که به دلیل فاصله قیمتی در ایران با میانگین جهانی وجود دارد، بدمصرفی در انرژی نیز باعث شده تا نگرانیها نسبت به واردات انرژی بیشتر شود.
این موضوع علاوه بر سوختهای مایع مانند بنزین در خصوص گاز نیز حکمفرما است. در حال حاضر ایران ظرفیت تولید روزانه بیش از یک میلیارد متر مکعب گاز را دارا است. با این حال تولید گاز شیرین کشور روزانه تا ۸۶۰ میلیون متر مکعب در روز برآورد میشود. اعدادی که در مقیاس جهانی، به اندازه مصرف چند کشور است اما به تنهایی در ایران سوزانده میشود.