تحولات بازارهای جهانی حاکی از آن است که به دنبال افت شاخص دلار در روزهای اخیر، بازار طلا با رشد حدود ۳ درصدی نسبت به هفته گذشته مواجه شده است. این امر در نهایت توانست کانال قیمتی جدیدی را برای این فلز گران‌بها رقم بزند. به دنبال این موضوع باید گفت طلا که هفته اخیر میلادی را در میانه کانال ۱۷۰۰ دلار به پایان رسانده بود، در ۷ اکتبر و در ساعت ۱۵ به وقت تهران، قیمت ۱۷۰۸ دلار را در بازارهای جهانی به ثبت رساند. اما سوال این است سقوط ارز آمریکایی از شاخص ۷۵۵/ ۱۱۴ واحد به ۱۰۹ واحد، متاثر از چه عواملی بوده است؟

واکنش طلا به افت شاخص دلار و ورود خود به کانال ۱۷۰۰

 دلار آمریکایی که هفته گذشته را با ثبت رکورد‌های جدید در بازارهای جهانی پشت سر گذاشته بود، در روز‌های اخیر و با احتمال عمیق‌تر شدن رکود در ایالات متحده روند کاهشی به خود گرفت. بر این اساس برخی از تحلیلگران معتقدند که عملکرد بانک مرکزی آمریکا مبنی بر افزایش سیاست‌های انقباضی و به دنبال آن افزایش رکود در بازارهای جهانی از جمله بازار سهام آمریکا، سبب شد شاخص دلار در ۵ اکتبر با افت ۲ درصدی خود از صعود به کانال ۱۱۵ واحدی دست بکشد. سقوط شاخص دلار در روز‌های اخیر، رشد ۳ درصدی بازار طلا را نیز به دنبال داشت.

بر این اساس فلز زرد در ۵ اکتبر همزمان با سقوط شاخص دلار به زیر کانال ۱۱۰ واحدی، توانست حمایت ۱۷۰۰ دلاری را کسب کند. بر این اساس این فلز گران‌بها معاملات خود را با قیمت ۱۷۲۸ دلار آغاز کرد. اما این روند با سخنرانی رئیس فدرال رزرو در پنج‌شنبه هفته گذشته، ادامه‌دار نبود؛ زیرا او در سخنرانی خود گفت که افزایش نرخ‌های سیاستی تا سال آینده ادامه خواهد داشت. همچنین او به دنبال این موضوع افزود که تورم را با رسیدن نرخ بهره به ۷/ ۴ درصد درمان خواهد کرد. بر این اساس بازارهای جهانی به سخنان رئیس بانک مرکزی فدرال رزرو واکنش نشان دادند. به دنبال این موضوع شاخص دلار به روند نزولی خود پایان داد و توانست بار دیگر حمایت ۱۱۲ واحدی را به دست آورد. همچنین طلا نیز با افت اندک خود به ۱۷۰۸ دلار رسید.

برخی از تحلیلگران معتقدند که علاوه بر عوامل مذکور، گزارش مشاغل آمریکا که در روزهای پیش‌رو منتشر خواهد شد، سبب ترس بازارهای جهانی شده است؛ زیرا آنها بر این باورند که فرصت‌های شغلی در ایالات متحده در ماه سپتامبر بار دیگر روند نزولی به خود خواهد گرفت. پیش‌بینی می‌شود که با کاهش موقعیت‌های جدید شغلی در آمریکا و همچنین رکودی که در بازارهای جهانی به چشم می‌خورد، فدرال رزرو از سیاست‌های تهاجمی خود کمی عقب‌نشینی کند یا نرخ بهره را با شیب کمتری افزایش دهد. در مقابل گروه دیگری از تحلیلگران بازار بر این باورند که تا زمانی که اولویت نخست فدرال رزرو درمان تورم از طریق افزایش نرخ بهره خواهد بود، این نهاد از افزایش نرخ بهره دست نخواهد کشید و رکود ادامه‌دار خواهد شد.

بروزرسانی مرداد ۳۱ام, ۱۴۰۱

وایل سال ۲۰۲۱ و به دلیل تبعات همه‌گیری کرونا، دلار در برابر سبدی وسیع از ارزها به پایین ترین سطح خود در بیش از پنج سال گذشته رسید. اما با بازگشت زندگی به حالت عادی، دلار به جای اول خود بازگشت. با این وجود، تعداد کمی از تحلیلگران انتظار چنین افزایش شدیدی را داشتند. ارزش دلار آمریکا در مقایسه با ژوئن سال گذشته نزدیک به ۲۰درصد در برابر آن سبد ارزی، افزایش یافته است. آخرین بار در سال ۲۰۰۲، دلار چنین ارزشی نسبت به سایر ارزها یافته بود.

ارزش بالای دلار تا حد زیادی به دلیل تغییر سیاست‌های فدرال رزرو است. آمریکا که مصمم به مهار تورم است، از ماه مارس نرخ بهره را ۲.۲۵ واحد درصد افزایش داده است. سرمایه گذاران بر این باورند که فدرال رزرو این نرخ‌ها را تا قبل از پایان سال، بیش از ۱واحد دیگر افزایش خواهد داد که تندترین سرعت انقباض پولی از اوایل دهه ۱۹۸۰ است. 

نرخ‌های بهره یک عامل تعیین‌کننده نرخ ارز هستند. اگر سایر شرایط برابر باشد ، کشوری با نرخ‌های بالاتر باید ارز قوی‌تری داشته باشد، زیرا دارایی‌های آن کشور نرخ بازدهی بالاتری ایجاد می‌کند و در نتیجه جریان‌های ورودی سرمایه بیشتری را جذب می‌کند. این موضوع به درک این نکته که چرا دلار در برابر یورو و ین بسیار خوب عمل کرده است، کمک می‌کند.

بانک مرکزی اروپا (ECB) و بانک ژاپن (BOJ) عملکرد بسیار بدتری داشته‌اند. بانک مرکزی اروپا ممکن است شروع به افزایش نرخ‌ها کند، اما بانک مرکزی ژاپن نرخ‌های بهره را برای شرکتها روی منفی ثابت نگه داشته است. 

این تضاد در سیاست‌ها، نشان دهنده تفاوت‌های عمیق در مبانی اقتصادی است. برای سال‌ها مشکل ژاپن کاهش تورم بوده و قیمت‌ها در ماه‌های اخیر فقط اندکی افزایش یافته و بانک مرکزی این کشور بر تحریک رشد متمرکز است. در منطقه یورو نیز، تورم تقریباً به اندازه آمریکا بالا رفته است، اما این افزایش تورم بیشتر با افزایش هزینه گاز طبیعی مرتبط بوده است. افزایش نرخ بهره، هزینه‌های انرژی را کاهش نمی‌دهد، اما احتمال رکود را افزایش می‌دهد.

این درحالی است که بنظر می‌رسد در آمریکا، تقاضای بیش از حد که تا حدودی از محرک‌های مالی و پولی در طول همه گیری ناشی شده، نقش بیشتری در افزایش تورم داشته است. تورم هسته نقطه به نقطه که هزینه‌های بی ثبات غذا و انرژی را حذف می‌کند، در ماه ژوئن در آمریکا ۵.۹ درصد بوده اما در اروپا فقط ۳.۷درصد بوده است. سیاست پولی سخت‌تر که راهی برای کاهش تقاضا است، تبدیل به اولویت مهم‌تری در آمریکا شده است.

همه این سخت‌گیری‌ها توسط فدرال رزرو و سایر بانک‌های مرکزی بر قیمت دارایی‌ها در سطح جهانی تأثیر می‌گذارد. اکثر بازارهای سهام در شکل ناهمواری هستند، اوراق قرضه شرکتی به شدت تحت فشار بوده و حوزه ارز دیجیتال در رکود است.

 پیش‌بینی‌کنندگان به این فکر می‌کنند که با شروع رکود اقتصادی وضعیتی بسیار بدتر در پیش است. چنین وضعیتی در حال حاضر به نفع دلار است. در آشفتگی‌های مالی، دلار اغلب از جریان‌های امن سود می‌برد. سرمایه گذاران اعتماد دارند که هر اتفاقی که بیفتد، می‌توانند بیرون از طوفان در بازارهای پولی به خوبی تنظیم شده و دارای نقدشوندگی بالا آمریکا منتظر باشند. مدلی توسط استاندارد چارترد، یک بانک، نشان داد که حدود ۴۵درصد از قدرت اخیر دلار ناشی از پناهگاه امن بودن آن است.

آیا این رالی ادامه خواهد داشت؟ اگر فدرال رزرو به پیشی گرفتن از سایر بانک‌های مرکزی در سیاستهای تهاجمی خود ادامه دهد، این امر از ارزش دلار حمایت می‌کند. به همین ترتیب، دور جدیدی از آشفتگی بازار احتمالاً آن را تقویت خواهد کرد، اما با افزایش تا آنجایی که تا به حال شده است، ممکن است زمینه برای دستاوردهای بیشتر محدود باشد.